Werkgroep Patrijzen

Verslag over het seizoen 2021

Al drie jaren worden in het vroege voorjaar in het buitengebied van Steenderen en Toldijk patrijzen geteld. Na een lichte achteruitgang vorig jaar is het aantal vermoedelijke nesten in het voorjaar van 2021 weer toegenomen tot 12. Het zijn ‘vermoedelijke nesten’ omdat met de telling wordt geprobeerd de haantjes op te sporen. Men gaat ervan uit dat deze haantjes een hennetje vinden en samen een nest gaan maken.

jaarterritoria patrijzen
201914
20207
202112
TABEL: territoria of ‘vermoedelijke nesten’ van patrijzen in het buitengebied van Steenderen en Toldijk

Omdat de patrijs een vrij schuwe vogel is, die zich heel goed kan verstoppen in greppels of wat hogere vegetaties, is het lastig de haantjes te vinden. Daarvoor wordt geluidsapparatuur gebruikt maar zelfs dan vinden we ze niet allemaal. Daarom hebben we afgelopen voorjaar naast onze eigen tellers voor het eerst ook de bewoners van het gebied ‘ingeschakeld’. We hebben die bewoners gevraagd om als zij patrijzen zien dat aan ons door te geven. Dat leverde verschillende meldingen van bewoners op; deze waarnemingen zijn allemaal in het telsysteem opgenomen.

Naast de vreugde over de groeiende populatie zijn er ook wel zorgen. Het landschap van Steenderen is in de huidige staat maar matig geschikt voor de patrijs. Er zijn met name in de winter te weinig verstopplekken voor patrijzen, daardoor zijn ze een te gemakkelijke prooi voor roofvogels en vossen.
Zie bijvoorbeeld de foto onder dit verslag, gemaakt in februari 2021 bij besneeuwd Steenderen.
Daarnaast zijn er in de winter, maar ook in het voorjaar als de kuikens uit het ei zijn gekomen, te weinig zaden en insecten beschikbaar. Met inzaai van kruiden en bloemrijke akkerranden (zie de werkgroep Akkerranden hierboven) proberen Het Steenders Landschap en het ‘Agrarisch collectief VALA’ [1] voedsel voor de patrijzen te verbouwen. Maar daarmee zijn de verstopplekken nog niet gerealiseerd: die vinden patrijzen vooral in ruigtestroken en in meidoornhagen, en daarvan hebben we er in ons landschap veel te weinig.

Omdat het ontbreken van beplanting in het buitengebied niet alleen in Steenderen speelt heeft de provincie Gelderland besloten een subsidieregeling te maken waarbij grondeigenaren een vergoeding krijgen voor de waardevermindering van landbouwgrond als zij een meidoornhaag aanleggen.

  • Grondeigenaren die met hulp van deze regeling een meidoornhaag willen aanleggen kunnen zich melden bij Het Steenders Landschap, via info@hetsteenderslandschap.nl

[1] VALA = Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek; zie via: https://www.de-vala.nl/. De Agrarische Natuur Vereniging ’t Onderholt, die actief is in ons gebied, is onderdeel van deze VALA.

Patrijzen-in-besneeuwd-Steenderen-13-02-2021

Afbeelding 1 van 1